dinsdag 23 december 2014

Geen Italiaanse kerst zonder panettone

Waar Nederlandse supermarkten in december vol liggen met kerstkransjes en kerststollen, eten Italianen in de kerstperiode graag een panettone. Een panettone is een luchtig brood met rozijnen en gekonfijte vruchtjes, in een karakteristieke ronde vorm. Oorspronkelijk komt de panettone uit Milaan, maar inmiddels wordt hij in heel Italië gegeten. Over het ontstaan van de panettone doen verschillende verhalen de ronde, maar het mooist vind ik toch het verhaal waarin de naam panettone wordt verklaard.

Het is Kerstmis 1495. Ludovico il Moro, de hertog van Milaan, heeft alle belangrijke mensen van de stad uitgenodigd op zijn kasteel voor een uitgebreide kerstlunch. Het is bijna tijd voor het dessert als de kok erachter komt dat hij dat heeft laten verbranden. Dit kan hem de kop kosten, en de kok is wanhopig. Dan komt Toni, een keukenhulp die al tijden verliefd is op de dochter van de kok, aanzetten met een door hem gebakken zoet brood met cederappel en rozijnen. De kok serveert dit brood in plaats van de verbrande desserts en wacht vol spanning de reactie van de hertog en zijn gasten af. Gelukkig is iedereen enthousiast, en sindsdien vieren de Milanezen kerst met il pan de Toni, het brood van Toni. Natuurlijk trouwt Toni later met de dochter van de kok en leven zij nog lang en gelukkig.

Se non è vero, è ben trovato, zullen we maar zeggen, als het niet waar is, is het in elk geval een mooi verhaal. Er wordt in Italië overigens niet alleen panettone gegeten met Kerstmis. Niet voor niets betekent het Hebreeuwse Bethlehem, de geboorteplek van Jezus die van het brood zijn belangrijkste symbool maakte, ‘huis van het brood’. Om die reden vind je pandolce in Genua, pangiallo in Ferrara, panvisco in Bari, panforte in Siena, pancertosino in Bologna en pandoro in Verona.

Buon Natale!