vrijdag 20 december 2013

Fijne feestdagen! Buone feste!

Bedankt voor de prettige samenwerking in 2013.
Ik wens jullie heel fijne feestdagen en een succesvol 2014!
 
Vi ringrazio per la piacevole collaborazione nel 2013.
Buon Natale e i miei migliori auguri per un 2014 pieno di successi!

 

woensdag 11 december 2013

Il presepe napoletano

Via Gregorio Armeno
Het fascinerende thema van de Geboorte van Christus heeft, niet alleen in Italië maar ook in de rest van de wereld, geleid tot een bijzondere vorm van religieuze verering: de kerststal.  De presepe napoletano, de Napolitaanse kerststal, is een fenomeen op zich, met een (kunst)historische en ambachtelijke waarde die nergens ter wereld zijns gelijke kent. Er is zelfs een heuse kerststallenstraat, de Via Gregorio Armeno, waar het helemaal draait om de kunst en het ambacht van het maken van beeldjes voor kerststallen, en het museum van de Certosa di San Martino heeft een hele afdeling gewijd aan deze eeuwenoude Napolitaanse traditie.

Waar de kerststal aanvankelijk alleen een religieuze voorstelling van Christus’ geboorte was,  met Maria, Jozef, het kindeke Jezus, wat dieren en herders, ontwikkelt de Napolitaanse kerststal zich vanaf de zeventiende eeuw tot een uitgebreide voorstelling van het dagelijks leven, en je moet dus ook niet raar opkijken als Diego Maradona ineens opduikt tussen de figuurtjes. In de achttiende eeuw beleefde de kerststal zijn hoogtijdagen: niet langer stelden alleen kerken en kloosters een stal tentoon, maar begonnen ook rijke Napolitanen met het bouwen van steeds verfijndere kerststallen in hun huizen. Giuseppe Sanmartino, misschien wel de belangrijkste beeldhouwer in Napels in die tijd, zette zelfs een school op voor kerststalkunstenaars. Inmiddels heeft waarschijnlijk ieder Napolitaans gezin een kerststal, die soms al generaties in de familie wordt doorgegeven en elk jaar wordt uitgebreid met een nieuw beeldje.

De symboliek van de Napolitaanse kerststal is prachtig. Zowel de personages als de omgeving hebben hun eigen betekenis: naast natuurlijk de Drie Koningen (I Re Magi) vind je in de presepe bijvoorbeeld i venditori, verkopers, één voor elke maand - voor januari een slager, voor februari een kaasboer, voor juli een tomatenverkoper, voor oktober een wijnboer of een jager, enzovoort; la meretrice, de prostituee, een erotisch symbool als tegenhanger van de puurheid van de Heilige Maagd; Stefania, een jonge vrouw die de pasgeboren Jezus wilde bezoeken maar werd tegengehouden door de engelen, omdat zij zelf geen moeder was. Om hen om de tuin te leiden wikkelde ze een steen in doeken, en toen zij Maria ontmoette voltrok zich een wonder: de steen begon te niezen en veranderde in een kind - de Heilige Stefanus, wiens naamdag wordt gevierd op 26 december. In de Napolitaanse kerststal vind je altijd een rivier, want stromend water staat in de mythologie symbool voor de dood en de geboorte van het goddelijke. De osteria, taveerne, en het oneerbiedige banket dat daarin plaatsvindt staan voor het kwaad in de wereld: Maria en Jozef werden immers geweigerd bij alle pensions en taveernes en daardoor kwam Jezus, die het kwaad zal verlichten, in een stal ter wereld.

Wie in Nederland met eigen ogen een prachtige achttiende-eeuwse Napolitaanse kerststal wil aanschouwen, kan vanaf 13 december a.s. terecht in Museum Catharijneconvent in Utrecht.

vrijdag 6 december 2013

Imparare l'italiano... cantando!

Ik geef mijn studenten Italiaans altijd het advies mee om naast mijn lessen vaker met de taal bezig te zijn. Een keer per week anderhalf uur les is immers niet voldoende om een taal snel op te pikken. Maar ‘studeren’ hoeft helemaal niet vervelend te zijn: kijk een Italiaanse film, lees een Italiaans boek (voor beginners heeft Intertaal bijvoorbeeld de Easy Readers) of luister naar Italiaanse muziek. Zo krijg je op een leuke manier meer affiniteit met de klanken en de grammatica van het Italiaans.

Ook tijdens mijn lessen maak ik veel gebruik van muziek. Bij de beginners maak ik bijvoorbeeld een gatentekst van una canzone, een lied. Al luisterend vullen zij de ontbrekende woorden in: een leuke en leerzame oefening voor zowel luistervaardigheid als schrijfvaardigheid, waarmee bovendien de woordenschat flink uitgebreid wordt. Voor deze oefening gebruik ik vaak het nummer Per te van Jovanotti, omdat de zinnen eindigen op woorden die voor de beginnende student makkelijk te begrijpen zijn. De docent kan de songtekst vervolgens ook samen met de groep vertalen. 


Maar ook voor de complexere grammatica kun je als docent gebruikmaken van muziek. Zo bestuderen mijn vijfdejaars van de Volksuniversiteit in Utrecht momenteel de ingewikkelde periodo ipotetico, een pittig stukje grammatica dat menig student tot wanhoop drijft. Se si potesse non morire van de Italiaanse poprockgroep Modà bood uitkomst: niet alleen vonden mijn studenten het een mooi nummer en een leuke oefening, maar aan het eind van de les begrepen ze de stof veel beter! 

   
Ik vind het belangrijk om gevarieerde lessen aan te bieden, zodat de studenten op verschillende manieren gestimuleerd worden en gemotiveerd blijven. Muziek helpt daarbij!